Bericht uit Hongkong: "Als we verenigd zijn is niets onvermijdelijk"

Hong Kong 14 december – Na de grote betoging van gisteren namen de tegenstanders van de WTO tijd voor reflectie en discussie in en rond het Victoria Park. Sommigen konden het echter niet laten en nu en dan trok een mini-betoging langsheen de verschillende conferenties en workshops.

Het grote podium op de sportterreinen van het park was voorbehouden aan de International League for Peoples’ Struggle die er een forum hield met als thema: “Resist imperialist plunder and war”. De hele dag gaven sprekers hun mening over de WTO, wat er mis is met de huidige handelsrelaties en waarom die aanleiding geven tot oorlog.

Eén van de spreeksters, Dr. Jane Kelsey van Nieuw Zeeland, vergeleek de bepalingen van de WTO met de relaties tussen de kolonies en de grootmachten van die tijd. Toen werd van de kolonies gezegd dat ze niet in staat waren om hun eigen zaken te regelen, vandaar dat de koloniale heersers dat voor hen moesten doen. “Nu, na de dekolonisering, maken we hetzelfde mee. De grootmachten zijn van mening dat ze het recht hebben om te bepalen hoe de rest van de wereld het eigen huishouden moet inrichten en daarvoor hebben ze een instrument gecrëëerd: de WTO,” legde ze uit.

Kelsey vond dat de ministers na de ministerconferentie in Hong Kong beter zonder akkoord terug naar huis zouden gaan. “Maar onze ambities moeten verder reiken,” voegde ze eraan toe, “want zelfs als de WTO lamgelegd wordt, dan zal ze nog niet verdwijnen.”

Blijkbaar stelde ze weinig hoop in de grote derde wereldlanden. Ze vertelde dat ze gisteren een vergadering had met de Brazilaanse delegatie. Die hadden haar onthuld dat ze konden instemmen met het voorstel van Europa voor plurilaterale onderhandelingen over de liberalisering van diensten, op voorwaarde dat er hier en daar een woord in de ontwerptekst veranderd werd. “Blijkbaar hebben ze nog niet begrepen dat we het hele WTO systeem moeten uit elkaar halen,” besloot ze alvorens opnieuw naar een vergadering met de officiële onderhandelaars te hollen.

Dat is een verwijzing naar een controversiëel voorstel van de Europese Unie om de regels voor de onderhandelingen over handel in diensten als gezondheidszorg, onderwijs en communicatie radikaal te veranderen. Volgens de bepalingen van GATS, zoals het dienstenakkoord van de WTO wordt genoemd, kunnen landen nu vrijwillig bepaalde dienstensectoren openstellen voor buitenlands kapitaal. Volgens de EU zou die liberalisering nu voor een aantal van die dienstensectoren aan elke WTO -lidstaat opgelegd worden.

Antonio Tujan, van het Asia-Pacific Research Network, was eveneens sceptisch over de intenties van de grote derde wereldlanden: “De regeringen van Brazilië en India handelen in functie van de elites in hun land die denken dat ze er een nieuw centrum van het wereldkapitalisme kunnen oprichten.” Vandaar dat volgens Tujan de volksbeweging in die landen een sterkere tegenmacht moeten opbouwen die hun regeringen in de positieve zin kan beïnvloeden.

De welbespraakte Filippijn was overigens één van de activisten van het internationale netwerk ‘Our World Is Not For Sale’ die, dankzij hun pasjes als officiële ngo-waarnemers, gisteren in staat waren om de openingssessie van de ministerconferentie te verstoren met hun slogans. Hij verzekerde echter dat hij niet tegen internationale handel per sé is. Volgens hem zijn er immers twee vormen van handel: “Handel op voet van gelijkwaardigheid die ontwikkeling bevordert en handel op imperialistische basis, wat neerkomt op plundering.” Het is volgens hem precies die tweede soort van handel die de WTO wil opleggen, om de winsten van de multinationals maximaal op te drijven.

Tujan pikte ook in op een vraag over de strategie die men moest volgen tegenover de WTO. “De strijd tegen de WTO moet in de eerste plaats gevoerd worden in onze respectievelijke moederlanden,” zei hij. Hij verwees naar Cuba en Venezuela die effectief in staat zijn om een vuist te maken tegen de grootmachten. “Zelfs de Filippijnen begint nu al een meer defensieve positie in te nemen als gevolg van de niet aflatende campagnes van de Filippijnse volksbeweging,” observeerde hij. Daarnaast blijft het volgens hem ook belangrijk om overal te gaan waar de WTO of andere internationale instellingen samenkomen zoals in Hong Kong. “Op die manier maken we duidelijk dat de mensen in de conferentie niet het volk vertegenwoordigen,” voegde hij eraan toe.

Gonzalo Berron van de Braziliaanse vakbondskoepel CUT en de Hemispheric Social Alliance gaf het voorbeeld van strijd tegen de Free Trade Area of the Americas (FTAA). Hij vertelde dat de Verenigde Staten sinds 1994 proberen om van Noord- en Zuid-Amerika één grote vrijhandelszone te maken. “We waren in staat om dat te verhinderen omdat we een alliantie vormden met de arbeiders, de jeugd, de vrouwen en de inheemse volkeren in de Verenigde Staten en Canada,” getuigde Berron, “hoewel iedereen zei dat die FTAA onvermijdelijk was.” Volgens hem is het een bewijs dat de strijd tegen de WTO wel degelijk zin heeft: “Als we verenigd zijn, dan is niets onvermijdelijk.”