Eilandengroep Tonga wordt 150ste lid van WTO en moet meteen gezondheidszorg liberaliseren

Hongkong, 16 december – Tonga werd gisteren het 150e lid van de WTO. De voorwaarden die aan het eilandstaatje werden opgelegd zijn strenger dan ooit. Vooral het feit dat ook de gezondheidszorg moest geliberaliseerd worden is verontrustend.


Nu ook Tonga lid geworden is zijn ze officiëel met 150, de club van WTO lidstaten. Tonga is een kleine archipelago in de Stille Oceaan met een bevolking van nauwelijks 100.000. Het heeft bovendien een arme bevolking die grotendeels afhankelijk is van overlevingslandbouw. De export van Tonga is verwaarloosbaar. Het mini-staatje voert vier keer meer in dan uit. Ngo’s zijn dan ook ontzet over de strikte voorwaarden die aan Tonga opgelegd werden in ruil voor lidmaatschap.

Meest verontrustend is misschien wel dat het land ook de gezondheidszorg moest liberaliseren. Dat is momenteel niet het geval voor lidstaten. Onder het GATS, het akkoord over de handel in diensten, kunnen ze zelf beslissen of ze hun gezondheidszorg willen openstellen voor buitenlandse multinationals maar zijn ze niet verplicht om dat te doen. Aan nieuwe lidstaten kunnen echter andere, striktere voorwaarden opgelegd worden. Vandaar dat Tonga nu meer diensten openstelt voor buitenlandse investeerders, met inbegrip van gezondheidszorg, dan eender welke andere WTO-lidstaat, zo onthulde Oxfam.

De regering van Tonga had nochtans beter kunnen weten. Toen Thailand lid werd van de WTO moest het land ook de gezondheidszorg liberaliseren. Buitenlands kapitaal investeerde in ziekenhuizen voor ‘gezondheidstoeristen’ uit rijke landen zodat dokters uit de openbare gezondheidszorg werden weggezogen naar de commerciële sector. Vooral op het platteland ging het gezondheidssysteem er danig op achteruit.

De ervaring van Tonga en Thailand toont aan wat er te wachten staat als de Europese Unie haar zin krijgt en het GATS akkoord veel minder flexibel wordt gemaakt. Dan zal het moeilijk worden om de gezondheidszorg nog af te schermen voor buitenlandse multinationals, met een versnelde commercialisering als gevolg. Het zal de lobbygroepen van de grote dienstenverstrekkers een zorg zijn dat de volksgezondheid daar niet bij gebaat is. Een reden te meer dus om te eisen dat gezondheidszorg uit de WTO wordt gehaald.